Nieuwjaarsfeest 2016
toespraak loco-loco
Op 1 januari 2016 sprak ik in Huize Maas, bij afwezigheid van het voltallige gemeentebestuur, als 'loco-loco' het openingswoord voor het Groningse nieuwjaarsfeest. Net als in voorgaande jaren blikte ik, zoals in het verleden mijn verre neef Rut Hofman als 'Thomasvaer' jaren deed, terug op het afgelopen jaar.
Goedenavond. Ik moet beginnen met al mijn collega’s van het gemeentebestuur te verontschuldigen. Zij hadden stuk voor stuk vanavond allemaal iets belangrijkers te doen. Maar niet getreurd voor zulke gelegenheden is er altijd nog een soort van loco-loco burgemeester voor handen. En zo begint het langzamerhand traditie te worden dat dit niet meer hét nieuwjaarsfeest van de gemeente is, maar gewoon van ons stadjers en ik als loco-loco het openingswoord mag voeren!
Daarbij moet ik namens het gemeentebestuur ook excuses aanbieden. Excuses dat het dit keer geen cent over had, geen cent over had voor dit nieuwjaarsfeest. En daarom zijn wij na twee keer het nieuwe jaar te hebben ingeluid in de Euroborg, nu weer terug op de plek waar wij drie jaar geleden ook stonden. Nachtburgemeester Chris Garrit, Harry de Lange, Gon Baar, onze fanatieke geldwerver en presentator Piet van Dijken en ondergetekende vonden namelijk dat ondanks het ontbreken van de steun van de gemeente de Groningse nieuwjaarsfeesten niet verloren mochten gaan!
Wij houden van tradities en goede gebruiken. Daarom eerst even een terugblik op de jaarwisseling. Ook dit jaar waren er weer vuurwerkslachtoffers, illegale brandstapels en andere onaangenaamheden, zoals een zakkenroller in de Papengang. Onze dank gaat daarom als vanouds uit naar al die mannen en vrouwen, die afgelopen nacht actief waren, de politie, de brandweer, het ambulance- en ziekenhuispersoneel, de mensen van de Milieudienst en natuurlijk ook de oliebollenbakkers en iedereen die de drank heeft laten vloeien. Omdat de echte burgemeester niet in de gelegenheid is hier nu in het openbaar zijn dank uit te spreken aan al deze mensen, doe ik dat voor hem en vraag en u, volgens de traditie, de dank te onderstrepen met een groot applaus.
En dan wil ik zoals altijd terugblikken op het afgelopen jaar. De ontwikkeling van de bevolkingscijfers was ook in 2015 niet echt verrassend. De stad groeit nog steeds. Hoewel uit de leeftijdscategorie tussen 35 en 50 juist meer mensen de stad verlaten dan er binnenkomen, geldt dat niet voor de studenten en ook niet voor de 50-plussers. De reden zal zijn dat betaalbare woningen bouwen voor gezinnen voor de bouwers nu eenmaal minder aantrekkelijk is dan hokjes bouwen voor studenten of dure appartementen voor senioren. Overigens zal de gemeente de ambitie van doorgroeien naar 220.000 inwoners wel halen, want de gemeente Ten Boer komt er spoedig bij.
Afgaande op de sociale media was de bekerwinst van de FC op 3 mei het hoogtepunt van het jaar. Groningen ging weer Europa in of kunnen we beter zeggen dat Europa hier kwam. Op 17 september gold dat in elk geval voor Olympique Marseille hooligans, die meenden dat hun fanzone wel wat groter kon dan alleen het Poeleplein. Over de resultaten van de FC in de Europa League kunnen we verder helaas kort zijn en prolongatie van de beker zit er ook al niet meer in. Het grootste verlies in het afgelopen jaar was voor de FC echter het overlijden van clubicoon Piet Fransen, in de nacht van 1 op 2 augustus.
70 jaar bevrijding
In het voorjaar stonden wij stil bij 70 jaar bevrijding. Ik heb zelf getracht met een boek Groningen in de Tweede Wereldoorlog eens een wat andere aspecten te belichten maar dat andere geluid werd luid overstemd door de nagespeelde bevrijding van de stad. Duitse toeristen keken hun ogen uit. Wellicht werden een Groninger en zijn zoon door dat geknal geïnspireerd. Naar later bleek kochten ze kookwekkers bij de Blokker en waren verantwoordelijk voor een aantal bommeldingen bij Jumbo vestigingen. Gelukkig bleef Groningen ook in 2015 andere aanslagen bespaard.
Maar de wereld kwam het afgelopen jaar wel heel dichtbij. Hoewel er nog altijd Groningers zijn die denken dat mensen voor hun lol huis en haard verlaten en een barre en onzekere tocht ondernemen om uiteindelijk in dit kikkerlandje neer te strijken, stonden er gelukkig ook velen klaar om de vluchtelingen welkom te heten. Inmiddels schijnen er meer vrijwilligers te zijn dan vluchtelingen, dus is het goed dat er nog twee nieuwe asielzoekerscentra bijkomen in de stad. Helaas voor hen wel op industrieterreinen.
Terwijl het in die stadsdelen in de toekomst dus wel wat drukker zal worden, hopen het gemeentebestuur en de buurtvereniging dat het in het A-kwartier juist wat rustiger wordt. Vanaf vandaag is de prostitutie uit die buurt verdwenen, maar of dat voor de drugshandel ook gaat gelden is nog zeer de vraag. Op de beruchtste hoek, van de Oude Kijk in ’t Jatstraat met de Hoekstraat werd het afgelopen jaar een allesziende camera geplaatst. Daar werd het inderdaad rustiger, maar de dealers namen gewoon wat meer afstand. Maar stiller zal het in het A-kwartier hoe dan ook wel worden.
Stiller kan het op de Grote Markt eigenlijk niet meer worden. Na het feest rond de bekerwinst door de FC waren er nog wel bijeenkomsten naar aanleiding van de aanslagen in Parijs en om de vluchtelingen welkom te heten, maar toen werd het stil. Het Groninger Forum, dat toch enkele jaren een prominente plaats in mijn jaaroverzicht in nam, lijkt het langste van zijn bouwtijd te hebben gehad. In 2015 werd er niet meer gebouwd, alleen nog gesloopt.
Stiltegebied Grote Markt
Het gemeentebestuur lijkt in elk geval zo geschrokken van de toekenning van de titel Festivalstad van Nederland dat de Grote Markt tot stiltegebied is verklaard. Het Grand Theatre ging failliet en nu ook nog V&D, maar daar schijnt het gemeentebestuur niets aan te kunnen doen. Wel, door langdurige gemeentelijke processen naar ik begreep, aan dat er dit jaar op de Grote Markt geen ijsbaan en geen jaarwisselingsfeest waren. En om het nieuwe beleid helemaal duidelijk te maken: dus ook geen gemeentelijke steun voor dit feest.
Maar gelukkig hebben wij altijd nog de aardgasgelden. Ooit leverde het ons het Groninger Museum op en daarmee indirect dus nu David Bowie. Nu betekenen die gelden een flinke financiële impuls voor het Forum en ook dit feest is voor een belangrijk deel te danken aan aardgasgeld. Dank aan Gasterra als hoofdsponsor. Natuurlijk ook aan de sponsoring door Huize Maas en aan een aantal kleinere sponsoren.
Zo zetten wij de traditie van nieuwjaarsfeesten voort. En in die traditie zingen we zo meteen met elkaar het Grunnens Laid, voorgezongen door Jose Zwering. En ik eindig natuurlijk met iedereen ‘Veul hail en zegen’ te wensen voor 2016!
Beno Hofman