Nieuwjaarstoespraak 2013
1 januari 2013
Op het 1e Groningse Nieuwjaarsfeest nieuwe stijl, op 1 januari in Huize Maas, hield ik een openingstoespraak als 'loco loco':
Het is mij een grote eer dat ik vanavond het eerste Nieuwjaarsfeest nieuwe stijl officieel mag openen. Mijn dank gaat daarvoor uit naar de gisteren door het Dagblad van het Noorden tot Topper van 2012 uitgeroepen nachtburgemeester. En ook naar de, door dezelfde krant tot Tobber van 2012, verklaarde Dagburgemeester.
De burgemeester heeft namelijk, in de lijn der verwachting, deze kans op een goede beurt aan zich voorbij laten gaan en datzelfde geldt voor alle mogelijke loco’s, de loco-burgemeesters. Daardoor spreek ik hier vanavond, als loco-loco, zeg maar.
Met dit Nieuwjaarsfeest zetten wij vanavond een traditie van nieuwjaarsbijeenkomsten voort die 95 jaar geleden begon.
Zoals gebruikelijk beginnen we met een terugblik op de jaarwisseling. Deze leverde, ook geheel volgens de traditie, weer de nodige vuurwerkslachtoffers, illegale brandstapels en diverse onaangenaamheden op.
Als de burgemeester hier nu had gestaan dan had hij al die hulpverleners, al die mannen en ook de vrouwen, die vannacht actief waren, zijn hart onder hun riem gestoken. De politie, de brandweer, het ambulance- en ziekenhuispersoneel en de mensen van de Milieudienst. Laten wij, volgens de traditie, hen bedanken voor wat zij deden en ze een groot applaus geven.
En dan blikken we terug op het voorbije jaar. Tientallen jaren gebeurde dat in rijmvorm op nieuwjaarsdag in de Stadsschouwburg door het koppel Thomasvaer en Pieternel. Zoals in 1909 toen Thomasvaer dichtte: De burger zit op zware lasten; nog dieper in den zak te tasten; is schier onmogelijk voor hem; toch vraagt gij tonnen voor de tram. Ruim 100 jaar later werd deze boodschap aan het stadsbestuur van toen ter harte genomen door een aantal Groninger politici van nu en zij schoten de tram af.
Wat het wel haalde in 2012 was het Groninger Forum waarvoor de bouw het afgelopen jaar eindelijk begon, al weet bijna niemand wat er straks precies in dat gebouw gaat gebeuren. In een ultieme poging om het Forum te redden, werd er zelfs een intendant aangesteld en het ‘hoofdpijndossier’ Forum werd doorgeschoven naar een uit Amsterdam ingevlogen nieuwe wethouder.
Ja, want 2012 was niet alleen het jaar van ‘geen tram’ en ‘wel Forum’, maar ook van een bestuurscrisis met sommige wethouders die gingen, anderen die bleven en uiteraard een aantal nieuwe gezichten. De wethouder van cultuur bleef, maar deze wilde niet alleen graag van cultuur af maar ook van het Forum en ging veel liever voortaan over de financiën.
Het jaar 2012 had eigenlijk wel wat van 40 jaar geleden, van 1972. Ook toen viel een college, maar toen kregen we een stadsbestuur met visie, het eerste linkse college van Nederland, met jonge honden als Max van den Berg en Jacques Wallage, en op unieke wijze geleid door burgemeester Harm Buiter. Op de eerste januari 1972 werd voor het laatst in de stadschouwburg de nieuwjaarswens gebracht door het Ensemble Rut Hofman, genoemd naar mijn verre neef die de nieuwjaarstraditie in Groningen had gebracht. In datzelfde jaar had burgemeester Buiter genoeg van de exclusieve nieuwjaarsrecepties op het stadhuis. Hij wilde een nieuwjaarsfeest voor iedereen, in de Oosterpoort. Zo veranderde er 40 jr geleden wat in de nieuwjaarstraditie en verhuisden de bijeenkomsten van de schouwburg naar de Oosterpoort.
Is het toeval dat nauwelijks een jaar na het overlijden van Harm Buiter zijn geesteskind werd wegbezuinigd. Gebeurde dat op voorstel van de wethouder van cultuur of was het van die van financiën? Het feest werd te duur gevonden. Het gemeentebestuur had immers wel enkele tienduizenden euro’s nodig voor de afscheidsrecepties van drie vertrekkende wethouders.
Maar laten wij positief eindigen.
Dankzij creatieve geesten als Harry de Lange, Chris Garrit en vele anderen hier aanwezig, gaat de Groningse culturele sector niet ten onder en krijgt de Groningse traditie van nieuwjaarsfeesten een eigentijds vervolg.
En in de traditie zijn we de avond al begonnen met klassieke muziek, niet van het NNO, maar van het studentenorkest Mira. En we zingen straks met elkaar het Grunnens Laid, voorgezongen door Inki de Jonge. En ik eindig natuurlijk met iedereen ‘Veul hail en zegen’ te wensen voor 2013.
Beno Hofman