Groningen in de Tweede Wereldoorlog
Van oorlogsdreiging tot bevrijdingsroes
Precies 70 jaar nadat de Duitse Kampfkommandant capituleerde in het archiefgebouw aan de Sint Jansstraat werd op dezelfde plaats en op ongeveer hetzelfde tijdstip mijn boek 'Groningen in de Tweede Wereldoorlog; van oorlogsdreiging tot bevrijdingsroes' gepresenteerd. Burgemeester Peter den Oudsten overhandigde het eerste exemplaar aan de Canadese veteraan Stanley Butterworth. In mijn toelichtende praatje benadrukte ik dat ik met het boek een 'completer' beeld van de oorlog heb proberen te geven dan tot nu toe in de meeste publicaties is gedaan.
Naast de bekende thema’s als de bevrijding van de stad, het verzet en de jodenvervolging, komen in 'Groningen in de Tweede Wereldoorlog' ook minder bekende onderwerpen aan bod, zoals het dagelijks leven, de vele Duitse ‘adressen’ tijdens de bezetting en de rol van het gemeentebestuur, het ambtelijk apparaat, de politie, het bedrijfsleven.
In het boek wordt duidelijk hoe de Groningse samenleving door de bezetting langzaam en geleidelijk veranderde. Relatief weinigen hadden van het allereerste begin door waar het nationaalsocialisme toe leidde. Velen pasten zich, zij het met tegenzin, aan en werkten op een bepaalde manier mee. Of in elk geval niet tegen. De kentering kwam eigenlijk pas duidelijk na de April-meistakingen van 1943.
Bijzonder aan dit boek is, naast de vele nooit eerder gepubliceerde foto’s, een aantal ontdekkingen. Zo blijken veel panden - zoals het Scholtenhuis - in eerste instantie helemaal niet gevorderd, zoals het algemene overgeleverde beeld altijd is geweest, maar gewoon gehuurd!