Optreden van 19e-eeuwse kunstschilder A.J. van Prooijen
Winterwelvaart 2017
Tijdens Winterwelvaart 2017 bracht ik als de 19e-eeuwse kunstschilder Albert J. van Prooijen een bezoek aan de Jozephina. 'Van Prooijen' vertelde daar niet alleen over zichzelf en zijn kunst, maar ook over de omgeving en de kunstwerken van met name de Mesdaggen. Net als in eerdere jaren op de 'trekzak' begeleid door vriend Peter de Beukelaar trad ik op zaterdag en zondag alles bij elkaar elf keer op voor steeds een aanzienlijk publiek.
In een poging nog wat extra publiek te trekken begonnen Van Prooijen & Co elke keer op de Visserbrug, waar de schilder in 1860 een aquarel maakte van de toen bestaande situatie.
Albert Jurardus van Prooijen werd in 1834 geboren op het huidige adres Lage der A 15. Zijn vader was huisschilder en Albert was net als zijn oudere broer Gerrit voorbestemd om hem op te volgen. Net als vader zelf bleken de jongens (net als ook 2 neven) wel over enig talent te beschikken en ze mochten daarom tekenlessen op Academie Minerva volgen. Albert begon daar in 1847 mee en ontving meerdere onderscheidingen, waaronder twee koninklijke medailles. Zijn aquarellen van oude panden die op de nominatie stonden te worden gesloopt, het Bontehuis en het Groene Weeshuis, betekenden in feite zijn doorbraak.
In 1860 wilden de boekhandelaren Scholtens en Roelfsema een 'Album der stad Groningen' uitgeven met 12 litho's van stadsgezichten. De opdracht ging naar de Haagse kunstenaar Carel C.A. Last, maar omdat hij de eerste twee 'mistekende', keerden de boekhandelaren op hun schreden terug. De opdracht ging nu naar Van Prooijen en in november 1861 verscheen het album. Doordat Last wel de litho's maakte, van de aquarellen van Van Prooijen, en Scholtens en Roelfsema het omslag gebruikten dat al klaar was, staat Van Prooijens naam er niet op!
Van Prooijen verving in 1864-'65 Egenberger als hoofdonderwijzer van Academie Minerva, maar zijn aanstelling kreeg geen vervolg omdat hij te veel zou drinken. In 1868 trouwde hij de 12 jaar jongere en hoogzwangere Hinderkien Kruijer. In het volgende jaar verhuisden ze naar Amsterdam, waar hij met name landschappen, zee- en riviergezichten schilderde. In 1898 overleed Van Prooijen in de hoofdstad, op 64-jarige leeftijd.
Beno Hofman