100 jaar Firma Mulder Feestartikelen
1914-2014
Thom Mulder en Ingrid Rommens vierden in 2014 dat de 'Fa. Mulder Feestartikelen' honderd jaar bestond. Dat deden ze ondermeer met een serie filmpjes die de hele eeuw verbeelden. Ik mocht zelf figureren in deel 1, over de eerste tien jaar van het bedrijf. Overigens werd de basis van het bedrijf al jaren eerder gelegd, door Baruch ('Bernard') Culp...
Op 1 augustus 1914 neemt Fokko Mulder het ‘beste en goedkoopste adres voor Tooneelcostumes en verdere benodigdheden’ over van Baruch (‘Bernard’) Culp. Kennelijk profiteert Mulder graag nog van de goede naam van de vader van de wereldberoemde zangeres Julia Culp, want hij noemt zijn firma ‘F. Mulder v/h Bernard Culp, Costumes en Feestartikelen’. Een paar maanden later – op 5 december 1914 – adverteert hij zelfs in het Nieuwsblad van het Noorden onder de oude naam: ‘Firma Bernard Culp (F. Mulder)’.
Baruch Culp, die de neutrale roepnaam Bernard verkiest boven zijn officiële joodse voornaam, is musicus. Hij speelt, net als twee van zijn broers, in het orkest van De Harmonie. Maar daarnaast is hij net als een van hen ook op beperkte schaal impresario, o.a voor z’n dochters. Verder verhuurt Culp toneelbenodigdheden. Hij doet dit in elk geval al in 1886, want in het Adresboek van dat jaar staat: ‘Bernard Culp in Tooneelkostumes, Ged. Zuiderdiep ZZ S206a’ (het latere 114a en huidige nr. 100). Op 12 november 1893 meldt Culp via een advertentie in het Nieuwsblad ‘groote uitbreidingen van mijne magazijnen van tooneelcostumes’.
In februari 1913 vraagt Culp, die dan bijna 65 is, samen met zijn vrouw via de krant een ‘net meisje voor de morgenuren’. Mogelijk draait Fokko Mulder in die tijd al het bedrijf. Het lijkt er op dat de Culpen – de dochters zijn dan al lang de deur uit – in 1916 verhuizen, eerst naar de Jacobijnerstraat, daarna de Parklaan en in januari 1920 naar Amsterdam, waar ze ook overlijden. In mei 1916 komt David Levie op nummer 114a wonen en mogelijk wonen de Mulders er dan ook.
Fokko Mulder wordt op 20 december 1890 in de stad geboren als zoon van een machinist. Hij brengt zijn jeugd door aan De Brink, bij de Oosterhaven. Op 5 december 1912, als Fokko bijna 22 is, trouwt hij in Groningen met de net 21 geworden Sjouwkje bij de Leij. Mulder staat dan te boek als ‘fabrikant’, maar twee jaar later heet hij in het Adresboek ‘meesterknecht’. Fokko woont dan met zijn echtgenote en eerste kind Oomke Johan op het adres Verl. Nieuwstraat 60b.
Firma Mulder
Volgens het Handelsregister neemt Mulder de firma in 1914 over van Bernard Culp, maar pas op 3 maart 1915 adverteert hij voor het eerst als ‘F. Mulder (Voorheen Bernard Culp)’. Het pand wordt in 1917 door de eigenaar, een winkelierse in de Schoolholm, verkocht aan koopman Johannes Scherpenhuizen. Doordat deze nummer 114a zelf wil betrekken, moet Mulder vertrekken. Op 1 december 1917 laat hij via een advertentie weten een ‘tijdelijk adres’ te hebben gevonden in Annastraat 15a, terwijl zijn gezin dan woont aan de Grote Appelstraat. Dit duurt tot mei 1918, als Visscherstraat 6 het nieuwe woon- en werkadres wordt.
In 1921 komt Ged. Zuiderdiep 47 in beeld. In maart van dat jaar overlijdt namelijk de eigenaar, meubelhandelaar en taxateur Hendrik Schubad. De familie besluit het pand in de verhuur te doen en Mulder hapt toe. Zo keert hij op 21 januari 1922 terug naar het hem vertrouwde Zuiderdiep. Pas na de verhuizing laat Mulder in zijn advertenties de toevoeging ‘voorheen B. Culp’ weg. De zaken gaan vanaf nu zo goed dat Mulder in 1931 het pand van de familie Schubad kan kopen.
De Noordstar
Het overlijden van boekhandelaar, drukker en uitgever Jan Bakker in Eexta (gem. Scheemda) op 21 februari 1932 betekent het begin van een nieuwe fase. Mulder neemt het in 1885 door Bakker gestichte en inmiddels uit een paar honderd titels bestaande ‘Tooneelfonds De Noordstar’ over! Hetzelfde jaar nog wijzigt hij zijn inschrijving bij de Kamer van Koophandel in ‘Costumier, Uitgever en in Feestartikelen’.
In de oorlog gaan de zaken gewoon door. Mulder verkoopt dan o.a. ‘Kaarten van het Oorlogsgebied’. En hij probeert via advertenties toneelstukken aan de man te brengen. Op 1 april 1945, een paar weken voor de bevrijding van de stad, wordt zoon Oomke Johan (geboren op 25 mei 1913) mede-vennoot. Precies 18 jaar doen vader en zoon het samen. In 1949 wordt het buurpand, Ged. Zuiderdiep 45, als woonadres bijgekocht. Elk jaar wordt een nieuwe catalogus uitgebracht van het steeds groeiende Toneelfonds en in de toptijd zijn er wel 13 meisjes werkzaam in het kledingatelier op de 2e verdieping.
Makken
Fokko overlijdt op 29 juni 1966 aan de Parkweg. En het volgende jaar besluit Oomke te stoppen met de kostuumverhuur. Op 9 september 1982 houdt hij er helemaal mee op en doet de firma over aan Peter Corrij Makken (geboren 1961) en zijn moeder Renske Makken-van Dijk (geboren 1939). Spoedig – per 1 april 1984 – krijgt ook vader Derk Pieter Makken (geboren 1938) bemoeienis met het bedrijf, eerst als procuratiehouder.
Thom en Ingrid
Tussen vader en zoon Makken verloopt het niet vlekkeloos. In september 1996 houdt zoon Makken het voor gezien. Drie jaar later stopt vader Makken met het ‘Toneelfonds De Noordstar’. Als Dick Makken in 2003 de pensioengerechtigde leeftijd bereikt, beëindigt hij de firma die nog altijd heet naar oprichter F. Mulder. Maar dankzij Thom Mulder (geen familie!) en zijn vrouw Ingrid Rommens maakt het bedrijf direct een doorstart. Zo is er in 2014 sprake van 100 jaar Firma Mulder Feestartikelen en wordt in januari 2022 gevierd dat de winkel honderd jaar op het adres Zuiderdiep 47 is gevestigd.
Beno Hofman